NIEZNANE ZJAWISKA SPOŁECZNO-EKONOMICZNE NA MAPACH

W których regionach Polski mieszkańcy dysponują najwyższą siłą nabywczą? Jak kształtuje się struktura gospodarstw w gminach? Ile Polacy wydają na używki? Odpowiedzi na wiele z tych pytań nie znajdziemy w danych GUS lub innych instytucji zajmujących się statystyką publiczną. Istnieją jednak komercyjne źródła danych, które wypełniają tę lukę. Na podstawie danych demograficznych Esri MB Research z 2022 r. przeanalizowaliśmy wybrane wskaźniki społeczno-ekonomiczne. Postanowiliśmy również sprawdzić, czy na podstawie analizy przestrzennej poszczególnych wskaźników widać jakieś zaszłości historyczne. Wyniki przedstawiamy na mapach poniżej.

Siła nabywcza per capita

W 2022 r. średnia siła nabywcza przypadająca na statystycznego Polaka wyniosła około 40 118 zł. Na mapie widzimy wyraźne rozbieżności pomiędzy najbogatszymi a najbiedniejszymi gminami. Pod względem poziomu siły nabywczej w rankingu polskich gmin pierwsze miejsce zajmuje Warszawa z dochodem rozporządzalnym netto w wysokości 70 973 zł na osobę, zaś ostatnie - Nowy Dwór (podlaski), w którym siła nabywcza per capita wyniosła 22 271 zł. Warto zauważyć, że wysokie wartości tego wskaźnika odnotowały również gminy otaczające duże miasta, np. Warszawę, Poznań, Gdańsk, Wrocław, Kraków czy Katowice.

Średnia wielkość gospodarstwa domowego

W analizie struktury gospodarstw domowych należy zwrócić uwagę na różnice między obszarami wiejskimi a miejskimi. Na mapie widać, że w dużych miastach gospodarstwa domowe są najmniej liczne - jest tak np. w Warszawie (średnio 1,9 osoby) oraz Sopocie, Wrocławiu i Krakowie (średnio 2 osoby w gospodarstwie domowym). Wśród regionów z niską przeciętną liczbą osób w gospodarstwie domowym wyróżnia się również wschodnia część województwa podlaskiego. Po drugiej stronie skali znajdują się gminy, w których średnia wielkość gospodarstwa domowego przekracza 3,5 osoby. Na mapie widać to szczególnie w rejonie południowej Małopolski oraz Podkarpacia, co wynika ze wzorców społecznych i kulturowych. Możemy również zauważyć pewną zbieżność pomiędzy regionami, gdzie wskaźnik ten jest podwyższony, a granicami zaborów, np. Galicji.

Wydatki per capita

Przeciętny Polak wydaje rocznie około 1 521 zł na napoje alkoholowe oraz 833 zł na wyroby tytoniowe. Na pierwszej mapie widzimy, że na alkohol najwięcej wydają głównie mieszkańcy dużych miast, takich jak Warszawa, Wrocław, Kraków, Poznań, Gdańsk (ponad 1 500 zł na osobę). Z kolei największe wydatki na wyroby tytoniowe (ponad 850 zł na osobę) przeważają nie tylko wśród mieszkańców dużych miast, ale i otaczających je gmin, a także rejonów takich jak np. wschodnia część Podlasia. W obu przypadkach najmniejszy udział w wydatkach na używki mają m.in. gminy położone w południowej części Małopolski oraz Podkarpacia.

Stan cywilny

Mapy przedstawiają liczbę osób w związku małżeńskim oraz singli w przeliczeniu na 1000 mieszkańców gminy (odpowiednio: w wieku 20-64 lat i 20-39 lat).

Analiza danych demograficznych MB Research z 2022 roku pokazuje jak duże są różnice regionalne pod względem poziomu siły nabywczej, struktury gospodarstw domowych, struktury ludności według stanu cywilnego oraz wydatków na używki. W drugiej części artykułu przedstawimy regionalne zależności pomiędzy tymi wskaźnikami w postaci tzw. bivariate maps.


Kolejne analizy i wizualizacje już wkrótce, zapraszamy do śledzenia naszych profili w serwisach Facebook, LinkedIn, Twitter, Instagram oraz YouTube.

Inne analizy, które mogą Cię również zainteresować: 


Analizy nowego studium Warszawy

 

Gdzie w Polsce jest najwięcej schronów?

 


Autor: GIS - Expert 17 października 2024
W poprzednim artykule omówiliśmy kluczowe informacje dotyczące Mapy Koron Drzew oraz Mapy Lokalizacji Pni Drzew, czyli narzędzi udostępnionych publicznie przez UM st. Warszawy. Zbiory danych stanowią istotne źródło do szczegółowej analizy stanu i rozmieszczenia zieleni miejskiej, a także stanowią podstawę do podejmowania decyzji dotyczących zarządzania przestrzenią publiczną, na przykład podczas opracowywania Planu Ogólnego Gminy. W dzisiejszym wpisie omówimy wykorzystanie tych danych w praktyce poprzez określenie obszarów zieleni publicznej na terenie m.st. Warszawy.
Autor: GIS - Expert 1 października 2024
Cyfrowe mapy drzew dają szczegółową wiedzę o stanie zieleni wysokiej i stanową wartościowy zbiór danych przydatnych w zarządzaniu przestrzenią miejską. Na przykładzie Warszawy, która posiada zarówno mapę koron, jak i pni drzew, sprawdziliśmy, jakie informacje można pozyskać z tych dwóch zasobów danych i jak wykorzystać je w praktyce.
Pokaż więcej
Share by: