DOSTĘPNOŚĆ DO OBIEKTÓW OCHRONNYCH W POLSCE

W pierwszej części artykułu omówiliśmy zagadnienie dotyczące występowania obiektów ochronnych w Polsce, które zostały zinwentaryzowane przez Państwową Straż Pożarną w 2022 r. W szczególności przyjrzeliśmy się kwestii ich pojemności, czyli szacowanej liczbie osób, które mogą schronić się w tego typu obiektach.

Dla przypomnienia z pierwszej części - budowle ochronne można podzielić na dwie kategorie:

1. miejsca ukrycia - wyposażone są w najprostsze instalacje i urządzenia, które zapewniają ochronę przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi z określonych stron,
2. schrony - budowle o obudowie konstrukcyjnie zamkniętej, hermetycznej, które zapewniają ochronę przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi ze wszystkich stron.

Trzecią grupę stanowią miejsca doraźnego schronienia (MDS), takie jak piwnice, garaże podziemne, tunele, centra handlowe i inne obiekty, które pełnią rolę osłony przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i nie są odpowiednikiem schronów lub miejsc ukrycia.

W drugiej części artykułu przyjrzymy się bliżej zagadnieniu dostępności do obiektów ochronnych. W sytuacji zagrożenia, jest to istotna kwestią związaną z zapewnieniem bezpieczeństwa mieszkańców. W naszej analizie obszar miast wojewódzkich został podzielony na cztery strefy dostępności, które określają odległość do wybranego miejsca zapewniającego schronienie:

• poniżej 300 metrów,
• od 300 do 500 metrów,
• od 500 do 1000 metrów,
• powyżej 1000 metrów.

Poniższe mapy przedstawiają odległości do schronów, miejsc ukrycia oraz miejsc doraźnego schronienia w Warszawie.

Analiza powiązania poszczególnych stref z danymi demograficznymi umożliwiła nam ustalenie liczby mieszkańców znajdujących się w określonym zasięgu stref. Kluczową rolę w ocenie dostępności odgrywa strefa odległości poniżej 300 metrów - to właśnie tutaj mieszkańcy powinni mieć szybki i łatwy dostęp do miejsc zapewniających ochronę w sytuacjach kryzysowych.

W przypadku schronów, pod tym względem najlepiej wypadają miasta takie jak: Szczecin, Gdańsk, Poznań, zaś w tyle pozostaje Kraków. Schronów brakuje w Gorzowie Wielkopolskim i Zielonej Górze. Łatwiejszy dostęp do miejsc ukrycia mają mieszkańcy Poznania, Warszawy i Katowic, natomiast trudniejszy - mieszkańcy Gorzowa Wielkopolskiego oraz Łodzi. Z kolei ponad 90% mieszkańców znajduje się w strefie odległości poniżej 300 metrów do miejsc doraźnego schronienia w miastach takich jak: Olsztyn, Lublin, Warszawa, Kraków, Bydgoszcz, Toruń i Kielce.

Poniższe wykresy przedstawiają udział procentowy ludności zamieszkującej poszczególne strefy dostępności do obiektów ochronnych.

Dostępność obiektów ochronnych takich jak schrony czy ukrycia jest istotnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa ludności i ich mienia. Jak pokazuje analiza przeprowadzona dla różnych miast, nie jest to kwestia jednoznaczna. Istnieją miasta, które charakteryzują się zdecydowanie lepszą dostępnością do tego typu obiektów, zaś w niektórych jest ona znikoma.