ANALIZY KRAJOBRAZOWE NA PRZYKŁADZIE ELEKTROWNI WIATROWYCH

Budowa wysokich obiektów takich jak elektrownie wiatrowe, czy słupy energetyczne wpływa na krajobraz. Przed rozpoczęciem inwestycji wskazane jest wykonanie analiz widoczności tego typu obiektów, aby ocenić ich wpływ na otoczenie. Wyniki analiz stanowią nieodzowną pomoc w projektowaniu inwestycji i czynią proces przygotowawczy bardziej przejrzystym. Dzięki temu można uniknąć konfliktów i protestów lokalnych społeczności na etapie realizacji.


Elektrownie wiatrowe stanowią istotny element transformacji energetycznej, przyczyniając się do produkcji energii odnawialnej. Podczas planowania inwestycji, ważne jest nie tylko sprawdzenie jej opłacalności w danej lokalizacji, ale także dokładne zrozumienie wpływu na otoczenie. Poniżej przedstawiamy wybrane zagadnienia analizy widoczności na przykładzie planowanej elektrowni wiatrowej w okolicy miejscowości Zabłocie w woj. lubuskim.


Przy wyborze lokalizacji dla elektrowni wiatrowych warto wziąć pod uwagę następujące uwarunkowania:


Odległość od zabudowań

Według zapewnień inwestorów elektrownia wiatrowa w Zabłociu będzie oddalona minimum 2,5 km od jakichkolwiek zabudowań. To ważne ze względu na hałas generowany przez wiatraki oraz ich wpływ na jakość życia mieszkańców. Z analizy wynika, że obszar który spełnia ten warunek znajduje się na pograniczu czterech gmin:


  • gmina Bobrowice
  • gmina Lubsko
  • gmina Nowogród Bobrzański
  • gmina Jasień


Obszar przeznaczony pod elektrownie wiatrową w całości znajduje się w kompleksie leśnym co niejako wymusza na inwestorach budowę wysokich masztów, które wg deklaracji mają sięgać około 200m.

Obszar oznaczony kolorem zielonym wyznacza możliwą lokalizacje planowanej elektrowni wiatrowej.

Liczba masztów wg dostępnych danych ma wynieść 10 sztuk. Nie jest znana ich dokładna lokalizacja (inwestycja nie jest obsługiwana przez nas), dlatego do celów analizy przyjęliśmy, że wszystkie obiekty znajdą się na obszarze gminy Jasień, która jak wynika z kolejnych kroków ma najkorzystniejsze warunki wietrzne w porównaniu do innych gmin w których możliwa jest badana inwestycja.

Warunki wietrzne

Na podstawie danych udostępnionych w serwisie Global Wind Atlas sprawdziliśmy jakie ogólne warunki wietrzne panują w okolicach planowanej elektrowni na wysokości około 200m nad poziomem gruntu. Dane zgromadzone w serwisie pochodzą z okresu 2008-2017 i pozwalają nam określić jaka jest średnia prędkość wiatru na badanym obszarze  (a tym samym jak duża jest potencjalna moc możliwa do pozyskania). Jest to istotny parametr gdyż wpływa on bezpośrednio na to jak efektywna będzie elektrownia.

Możemy zauważyć, że warunki wietrzne na badanym obszarze (wg danych Global Wind Atlas) nie należą do najkorzystniejszych. Średnia potencjalna moc na całym obszarze na wysokości 200m nad poziomem gruntu wynosi około 580W/m² (maksymalnie wartość ta wynosi około 615W/m²). Dużo korzystniejsze warunki panują w południowo-zachodniej części regionu (ponad 750W/m²), jednak tam inwestycja nie jest możliwa z uwagi na bliskość zabudowań. Dominującym wiatrami na tym obszarze są wiatry zachodnie i południowo-zachodnie z których można pozyskać prawie 70% całkowitej energii w ciągu roku.

Widoczność i estetyka

Jak wspomniano w poprzedniej części, wysokość wiatraków w planowanej elektrowni ma wynosić około 200 metrów. Konieczne jest umieszczenie ich w taki sposób, aby minimalizować wpływ na krajobraz i rażąco nie dominować w otoczeniu. Przeprowadziliśmy analizy widoczności, aby sprawdzić, czy tak wyjątkowo wysokie konstrukcje będą istotnie wpływać na najbliższy krajobraz.

Według naszej analizy, widoczność wiatraków będzie największa w okolicach miejscowości Zabłocie, Tuchola Żarska, Mokra, Chocimek oraz  Wysoka. Ponad połowa masztów będzie widoczna właśnie w sąsiedztwie tych miejscowości. Obszar w bezpośrednim sąsiedztwie zlokalizowanych wiatraków również będzie się charakteryzował ich podwyższoną widocznością, aczkolwiek otaczający las skutecznie bedzie blokował ich dostrzegalność.

Należy jednak zwrócić uwagę na to, że podane wyżej miejscowości znajdują się w znacznej odległości od planowanej elektrowni. Postanowiliśmy sprawdzić korzystając ze zdjęć sferycznych zamieszczonych w Google Maps czy elektrownia wiatrowa rzeczywiście będzie miała istotny wpływ na krajobraz, już nie z czysto matematycznej analizy, ale z perspektywy mieszkańców. Do tego celu wybraliśmy lokalizacje z dostępnym widokiem Street View, która znajdujuje się na drodze wojewódzkiej 289 między miejscowością Stara Woda, a Zabłociem gdzie wg wcześniejszej analizy było widocznych ponad 5 turbin wiatrowych.

Poniżej prezentujemy efekt naszej analizy, który umieścilismy na panoramach sferycznych 360. Widzimy wyraźnie, że maszty są widoczne, (można doliczyć się 9 wiatraków lub fragmentów łopat wirnika) jednak linia drzew skutecznie zasłania większą część, przez co znacząco niweluje ich wpływ na krajobraz.

Panorama 360 - stan obecny. Źródło Google Street View.

Panorama 360 z dodanymi wiatrakami. Źródło Google Street View.

Porównanie fragmentu panoram z widokiem na elektrownie wiatrową. Źródło Google Street View.

Omawiany przypadek udowadnia, że aby w pełni zbadać zjawisko widoczności badanych elementów (np. budowy elektrowni wiatrowych czy słupów energetycznych) i ich wpływu na krajobraz, nie wystarczy prosta symulacja, która za pomocą wbudowanych algorytmów wskaże gdzie dany obiekt będzie widoczny, a gdzie nie. Doskonałym i chyba niezbędnym uzupełnieniem takich analiz są wizualizacje 3D, panoramy sferyczne z nałożonymi obiektami, czy choćby wizualizacje z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości, dzięki którym ocena planowanych inwestycji będzie bardziej obiektywna.

Autor: GIS - Expert 11 Mar, 2024
Zabudowa łanowa potocznie odnosi się do charakterystycznego sposobu zagospodarowania terenów podmiejskich na dawnych działkach rolniczych przekształconych na działki budowlane. Postanowiliśmy sprawdzić, jak wygląda skala występowania tego zjawiska w wybranych aglomeracjach w Polsce.
Autor: GIS - Expert 15 Nov, 2023
W pierwszej części artykułu przeanalizowaliśmy wybrane zjawiska społeczno-ekonomiczne, natomiast w dzisiejszym wpisie postaramy się poszukać regionalnych zależności pomiędzy tymi wskaźnikami za pomocą kartogramu złożonego.
Show More
Share by: